کوره‌های آجرپزی خطرناکترین آلاینده‌های یزد/ کوره‌ها از صنعت اخراج شدند

به گزارش خبرنگار مهر، کوره های آجرپزی به دلیل مزیتهای منطقه و استان یزد قدمتی بیش از 50 سال در این استان دارد و کوره های دستی طی سالهای اخیر وارد حریم شهر شده و میزان آلایندگی را افزایش داده اند.

این روزها بنا به دلایلی که در این گزارش شرح داده خواهد، میزان آلایندگی کوره ها بسیار بیشتر از گذشته شده و محیط زیست از کوره های آجرپزی به عنوان یکی از خطرناکترین آلاینده ها یاد می کند.

آجرپزی های دستی نه تنها همه فاکتورهای آلایندگی هوا را دارند بلکه در فرسایش خاک، استفاده از منابع آب زیرزمینی و ... نیز ید طولایی دارند.

محاسبات مسئولان برای تعطیلی کوره ها اشتباه از آب درآمد

کوره های آجرپزی با هدفمندی یارانه ها دیگر توان استفاده از سوخت را نداشتند و عدم صرفه اقتصادی آنها مسئولان را به این گمان رسانده بود که این کوره ها دیر یا زود به سمت تعطیلی می روند و گریبان استان یزد از چنگ مضرات این واحدها رها می شود.

اما با هدفمند شدن یارانه ها و گران شدن سوخت نه تنها این واحدها تعطیل نشد، بلکه سوخت جدید مصرفی آنها به آلودگی هوا دامن زد.

کوره های آجرپزی از آنجا که دیگر استفاده از سوخت بنزین و گازوئیل را مقرون به صرفه نمی دیدند، به سمت زغال سنگ رفتند و این تغییر نوع سوخت همان بزنگاه افزایش آلودگی بود.

کوره های آجرپزی که به اصطلاح به آنها کوره های دستی یا فشاری اتلاق می شود، دیگر به مرز بحران زایی رسیده اند و تقریبا همه مسئولان دلسوز را بر این جمله به اتحاد رسانده اند که این واحدها باید تعطیل یا تجمیع شوند.

کوره های دستی صنعت محسوب نمی شوند / حمایتهای صنعتی شامل حال کوره ها نمی شود

مدیرکل محیط زیست استان یزد در مورد کوره های دستی آجرپزی به خبرنگار مهر گفت: کوره های دستی از نظر ما صنعت محسوب نمی شوند و باید به زودی تجمیع شوند.

حمید جلالوندی عنوان کرد: این کوره های آجرپزی جواز تاسیس و پروانه کار ندارند و دیگر در جرگه صنایع به شمار نمی روند و حمایتهایی که صنایع می شود، از آنها صورت نخواهد گرفت.

تجمیع تنها راه حل ادامه کار کوره ها

وی افزود: کوره های دستی اکنون فقط یک صنف به شمار می روند و در صورتی که تمایلی به تجمیع نداشته باشند، ناچار باید تعطیل شوند.

جلالوندی در مورد طرح تجمیع کوره های آجرپزی نیز عنوان کرد: 600 هکتار زمین در منطقه فهرج برای کوره های آجرپزی در نظر گرفته شده که از هر 10 کوره دستی می توانند به یک کوره تونلی یا صنعتی تبدیل شوند و از مزایای صنایع برخوردار باشند.

وی تصریح کرد: این کوره ها هر چه سریعتر باید به این منطقه منتقل شوند اما با وجود بحرانهایی که این کوره ها در داخل شهر ایجاد کرده اند، روند کار انتقال آنها بسیار کند انجام می شود.

انتقال کوره های آجرپزی به فهرج نباید در پرسه اداری قرار گیرد

جلالوندی تاکید کرد: به دلیل شرایط بحرانی که کوره های آجرپزی در شهر ایجاد کرده اند، انتقال آنها نباید در پروسه زمانی قرار گیرد و همه ادارات و دستگاه های دخیل در این جابجایی باید هرچه سریعتر مقدمات کار را فراهم کنند.

وی یادآور شد: با جلسات متعددی که در این زمینه در استانداری یزد برگزار شده، وظایف همه دستگاه‌ها از جمله شهرداری، شرکت آب، گاز، برق و .... مشخص شده و لازم است این دستگاه ها هرچه سریعتر وظایف خود را برای انجام نقل و انتقالات به نتیجه برسانند.

جلالوندی با بیان اینکه برخی شرکتهای خدمات دهنده معتقدند ارائه خدمات به کوره ها در فهرج امکانپذیر نیست، تصریح کرد: بسیاری از کوره ها هم اکنون سرمایه های زیست محیطی که همان آب زیرزمینی، خاک و .... است را به صورت غیرمجاز برداشت می کنند اما اگر اینها در شهرکی ساماندهی شوند، دیگر بحث برداشتهای غیرمجاز از منابع آب زیرزمینی یا منابع خاک در مناطق بحرانی منتفی است.

علاوه بر مشکلاتی که کوره های آجرپزی دستی در زمینه محیط زیست ایجاد کرده اند به نظر می رسد محصول این کوره ها نیز دیگر در بازارهای رقابتی جایگاهی ندارند.

آجر دستی اکنون به لحاظ کاربرد مصالح جدید، مصرف سوخت بالا و ... صرفه اقتصادی ندارند و به طور قطع محصول این کوره ها در فرآیند یک اقتصاد آزاد و رقابتی، از صحنه خارج خواهند شد.

صنعت ساختمان این روزها از آجر فاصله می گیرد و طی سالهای آینده عملا تولید آجر زیر سئوال می رود بنابراین تکلیف آجر دستی دیگر در این میان کاملا مشخص است.

کوره های دستی اگر در فرآیند تجمیع به کوره های تونلی و صنعتی تبدیل شوند، علاوه بر اینکه کیفیت بهتری در تولید محصول دارند، آلودگی هوا را نیز به یک پنجم میزان فعلی کاهش می دهند.

برخی مسئولان استان یزد کوره های آجرپزی دستی را از آن حیث حائز اهمیت می دانند که این کوره ها برای جمعیت قابل توجهی اشتغال ایجاد کرده اند اما با توجه به شرایط موجود کاملا مشهود است که این مشاغل پایدار نیست.

اغلب شاغلان کوره ها اتباع بیگانه هستند

علاوه بر این هم اکنون 90 درصد شاغلان کوره های دستی در یزد اتباع بیگانه هستند و برخی واحدهای آجرپزی نیز دور از چشم مسئولان اقدام به بکارگیری اتباع بیگانه غیرمجاز و حتی زنان کرده اند.

به هر ترتیب به نظر می رسد شهر یزد باید هرچه سریعتر عطای کوره های آجرپزی را به لقای آن ببخشد و منابع آب زیرزمینی، خاک، هوای سالم، اقتصاد معلول و ... را فدای اشتغالزایی و شهرت آجرهای دستی یزد نکند.

.......................

گزارش: نیره شفیعی پور